Wnioski
Wyniki testów zamieszczone w tabelach świadczą o tym, że realne czasy aparatu Pentacon six bez serwisu mocno odbiegają od czasów z tarcz nastaw. Fakt ten nie powinien dziwić gdyż mamy do czynienia z aparatami produkowanymi w latach 1956-1990. Aparaty te są obarczone różnym stopniem zużycia, poszanowania i losowymi wydarzeniami. Konstrukcje te były również przechowywane w nie znanych nam warunkach a spory odsetek egzemplarzy okaleczony został licznymi amatorskimi naprawami i modyfikacjami.
Wczytując się dokładnie w tabelki z wynikami testów można zauważyć, że faktycznie czas 1/125 w tych aparatach jeśli już w ogóle zadziała to daleki jest od ideału. Z tabel można też wyczytać, że są czasy które mimo wieku i stanu technicznego aparatów są stabilne i nie wymagają jakiejkolwiek naprawy. Najlepiej zachowują się i są zgodne z tarczą nastaw aparatu czasy takie jak 1/1 1/2 1/4. Prędkości te mają też imponującą powtarzalność, co czyni je najzgodniejszymi z oryginalną tarczą nastaw aparatu Pentacon six.
Przyjrzyjmy się teraz krótszym czasom otwarcia migawki w aparatach bez przeglądu serwisowego takim jak 1/8 1/15 1/20 1/30 i 1/60. Na tym zakresie nastaw zaczynają się już pewne odstępstwa od wygrawerowanych na tarczy symboli czasów. Dodatkowo ich powtarzalność zaczyna być zaburzona w porównaniu do długich czasów naświetlania. Na szczęście są to odchyłki które w fotografii analogowej są wybaczane i nie stanowią jeszcze problemu w prawidłowym naświetleniu filmu.
W badanych aparatach bez ingerencji serwisu najgorzej wypadają czasy 1/125 1/250 1/500 w tych właśnie czasach ekspozycji odchyłki od nastaw producenta są nie akceptowalne i już mają nie naprawialne w skutkach znaczenie dla naświetlonego filmu. Powtarzalność tych czasów jest najgorsza i w praktyce nie powinna już stanowić chęci podjęcia ryzyka naświetlania obrazu.
Odrębnym tematem u Pentacona six w moich badaniach jest czas 1/1000 i stanowi on zagadkę której nie rozwiązałem technicznie i technologicznie. Mogę jedynie napisać że wiarygodne zbadanie stabilności i powtarzalności czasu 1/1000 w tym aparacie jest bardzo trudne. Mogę też z pewną dozą ostrożności napisać, że czas 1/1000 w tym aparacie nie istnieje lub oscyluje w granicach nieco powyżej 1/500 a budowa i filozofia kurtyny migawki czasem stworzy losowy efekt czasu w granicach 1/600 - 1/800.
Oddać aparat do serwisu
Czy warto oddać aparat do serwisu lub kupić po serwisowaniu? Moim zdaniem warto, tylko trzeba się liczyć z tym, że w przypadku takich napraw jak nie równe odstępy między klatkami, nie działający samowyzwalacz lub licznik są do zweryfikowania przez nas po serwisie bardzo łatwo. Sprawa regulacji czasów przez serwis ma się jednak trochę inaczej. Koszt budowy systemu do precyzyjnego badania rzeczywistego czasu naświetlania jest często zbyt wysoki nawet dla stanowiska serwisowego. Jeśli już zakład taki posiada metody lub sprzęt do weryfikacji zakresu pracy migawki, to szybko dochodzi do wniosku, że taka naprawa i regulacja jest niezwykle czasochłonna i stanowi pewną balansującą na krawędzi rentowność usługi serwisowej.
Jak pokazuje tabelka z wynikami czasów naświetlania aparatu Pentacon six po serwisowaniu poprawie uległa tylko część zakresów a powtarzalność pozostawia wiele do życzenia. Muszę tu zaznaczyć, że aparat został zakupiony po serwisie następnie po zmierzeniu czasów został odesłany z powrotem do sprzedawcy-serwisu celem reklamacji. Po ponownym serwisowaniu rzeczywiste nastawy nadal nie spełniają deklarowanej prędkości szczeliny migawki aparatu Pentacon six. Na tym przykładzie widać jak trudno jest to wyregulować i doprowadzić do prawidłowego stanu technicznego. Na całe szczęście wiele typów filmów posiada fenomenalną tolerancję na prześwietlenia i w wielu przypadkach nie zdajemy sobie z tej rozbieżności sprawy.
Kiev 6C
Większość z Was wie, że Kiev 6C to również aparat na średni format i również jak w Pentaconie six zastosowano w nim bagnet P6. Powszechnie panuje opinia, ze to skopiowany aparat rodem z Drezna. Znawcy tematu wiedzą jednak że tak nie jest i Kiev 6C to zupełnie inna konstrukcja aparatu. Jak więc ten model aparatu na średni format prezentuje się w testach realnych czasów względem fabrycznych nastaw?
Na zamieszczonej tabelce możemy zauważyć odmienną charakterystykę migawki aparatu z Kijowa jego stabilność i powtarzalność na długich czasach jest fatalna i grozi zepsuciem naświetlenia nieodwracalnie. Sytuacja poprawia się w zakresach czasów krótkich jednak ich powtarzalność nadal pozostawia wiele do życzenia. W czasach naświetlania bardzo krótkich ten aparat jest bardziej wiarygodny. Jako ciekawostkę podam, że oba systemy zarówno i Pentacon six i Kiev 6C notują najlepszą średnią stabilność na czasach związanych z fotografowaniem z użyciem lampy błyskowej.